Bệnh bạch lỵ, thương hàn ở gà là một bệnh nghiêm trọng ảnh hưởng đến gà con và gà trưởng thành. Tác nhân gây bệnh có thể lây lan và thậm chí xâm nhập vào trứng, đặc trưng bởi tiêu chảy phân trắng và tỷ lệ chết cao. Bệnh và tỷ lệ chết tăng lên sau khoảng 7-10 ngày sau khi nở. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Bệnh bạch lỵ, thương hàn là gì?
Nguồn tin từ XX88 cho biết, bệnh bạch lỵ (hay còn gọi là Pullorosis) và bệnh thương hàn (hay Fowl Typhoid) là hai bệnh truyền nhiễm phổ biến ở gà, do các loại vi khuẩn Salmonella gây ra. Chúng thường gây thiệt hại lớn cho chăn nuôi gia cầm, đặc biệt ở gà con và gà đẻ trứng, với tỷ lệ tử vong cao nếu không phát hiện kịp thời. Hai bệnh này có mối liên hệ chặt chẽ vì vi khuẩn gây bệnh tương tự và có thể lây lan qua trứng. Dưới đây là thông tin chi tiết dựa trên các tài liệu thú y đáng tin cậy.
Thông tin cần biết về bệnh bạch lỵ, thương hàn ở gà
Nguyên nhân gây bệnh
Cả hai bệnh đều do vi khuẩn Salmonella gây ra, nhưng khác nhau về chủng và đối tượng chính:
- Bạch lỵ: Do Salmonella pullorum gây ra. Vi khuẩn sống dai trong môi trường (3-4 tháng ở nhiệt độ thường), dễ lây qua trứng từ gà mái mang bệnh (lây truyền dọc) hoặc qua phân, thức ăn, nước uống ô nhiễm (lây truyền ngang). Thường xảy ra ở gà con dưới 3 tuần tuổi, kết hợp với yếu tố như lạnh, dinh dưỡng kém.
- Thương hàn: Do Salmonella gallinarum gây ra. Tương tự, lây qua trứng nhiễm bệnh hoặc tiếp xúc gián tiếp (phân, dụng cụ chăn nuôi, côn trùng). Thường ảnh hưởng đến gà lớn hơn (trên 3 tuần tuổi), có thể mãn tính ở gà đẻ.
Vi khuẩn dễ bị tiêu diệt bởi thuốc sát trùng thông thường (như BIODINE, BIOXIDE) nhưng kháng thuốc kháng sinh nếu lạm dụng.
Sự lây truyền
Một trong những lý do khiến bệnh thương hàn khiến người chăn nuôi lo lắng là vì bệnh lây lan nhanh chóng và dễ dàng trở thành dịch bệnh.
Bệnh có thể lây lan theo hai cách: qua trứng và qua đường miệng, thức ăn và nước uống. Do đó, bệnh lây truyền qua trứng từ gà mái bố mẹ mang mầm bệnh. Trứng bệnh, gà mái bệnh và vật mang mầm bệnh sẽ phát tán vi-rút khắp nơi. Vi khuẩn Salmonella Pullorum gây bệnh có thể xâm nhập qua vỏ trứng từ máy ấp và môi trường xung quanh.
Triệu chứng của gà mắc bạch lỵ, thương hàn
Theo như những người quan tâm đá gà XX88 được biết, bệnh lỵ trắng xảy ra ở gà con mới nở. Bệnh này khiến gà con chậm lớn, bụng nhão và thải ra phân trắng hoặc lỏng. Gà con vẫn ăn uống bình thường nhưng chậm lớn. Sau đó, gà con sẽ xuất hiện phân trắng, khô, dính vào hậu môn và làm tắc nghẽn, khiến gà con khó đại tiện. Điều này trực tiếp dẫn đến đầy hơi, chướng bụng (bụng sưng), chán ăn, lờ đờ và chết. Trong một số trường hợp, các khớp của gà bị sưng, khiến gà con trở nên mềm nhũn và chân bị biến dạng.
Tỷ lệ tử vong cao nhất ở gà dưới 10 ngày tuổi. Gà từ 10-20 ngày tuổi cũng tương tự ở chỗ các triệu chứng nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong cao. Gà trên ba tuần tuổi tự khỏi nhưng có thể tái phát bệnh phó thương hàn.
Như đã đề cập ở trên, sốt thương hàn và phó thương hàn khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi của gà bị nhiễm bệnh. Phó thương hàn sẽ có các triệu chứng sau:
Bệnh này có 3 triệu chứng:
- Không có triệu chứng (dạng tiềm ẩn): Chúng tôi không thấy bất kỳ triệu chứng nào khác ngoài việc chậm phát triển, giảm sản lượng trứng, bụng nhão, mệt mỏi, uể oải…
- Bệnh này có triệu chứng rõ ràng: Gà ăn uống thất thường, lờ đờ, uể oải, phân lỏng màu trắng xanh, sản lượng trứng giảm… Ở gà mái đẻ, trên trứng sẽ có nhiều đốm máu, vỏ trứng sần sùi, thậm chí có trường hợp trứng bị biến dạng…
Các dạng bệnh cấp tính và nhẹ thường gặp ở gà mái đẻ. Gà mái sẽ nôn ra máu từ miệng, mào nhợt nhạt, phát ra tiếng kêu lạ và sau đó chết (đột tử). Nguyên nhân là do vỡ gan và vỡ trứng non, gây viêm phúc mạc nặng.
Bệnh tích (Khi Mổ Khám)
- Bạch lỵ: Gan, lách sưng to màu đỏ tím; ruột/manh tràng viêm; lòng đỏ không tiêu hết; nốt hoại tử trắng xám trên nội tạng; tinh thể urat trong niệu quản.
- Thương hàn: Gan có mảng xanh/đồng; buồng trứng viêm với trứng teo màu xanh xám; phôi chết ở ngày 18-19; ruột viêm nặng, tích nước.
Điều trị bạch lỵ, thương hàn ở gà
Với kinh nghiệm thực tế trong việc điều trị bệnh tiêu chảy và thương hàn ở gà, các chuyên gia xin gửi đến bạn một số loại thuốc và phương pháp điều trị hiệu quả cao. Đó là:
Az Oxonic …………..10g/100kg thể trọng/ngày hoặc 10g/20-30 lít nước.
Liều phòng ngừa: Dùng một nửa liều điều trị.
Ampi Coli Forte …………..1g/10kg BW/ngày hoặc 5g/10 lít nước uống
Liều lượng trộn thức ăn……………………………………………………………………….1g/kg thức ăn
Liều phòng ngừa là một phần của liều điều trị.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các loại thuốc khác có tác dụng điều trị tiêu chảy và sốt thương hàn hiệu quả như: Viamoxyl 15S, Az Ecolisal…
Các biện pháp phòng ngừa hiệu quả
- Chọn giống: Mua gà giống từ nguồn uy tín, kiểm tra huyết thanh (test Pullorum) cho gà bố mẹ. Loại bỏ gà mái mang bệnh.
- Vệ sinh: Khử trùng chuồng trại, dụng cụ, máy ấp trứng định kỳ. Tránh mật độ nuôi cao; giữ ấm cho gà con (nhiệt độ 32-35°C).
- Nuôi dưỡng: Cho ăn uống đầy đủ, tránh lạnh; nguyên tắc “cùng ra cùng vào” (nuôi lứa đồng đều).
- Tiêm chủng: Sử dụng vắc-xin Salmonella (nếu có) cho gà đẻ.
- Kiểm soát: Cách ly đàn mới 2-3 tuần; tiêu hủy xác bệnh ngay, chôn sâu hoặc đốt.
Vậy là chúng tôi đã tổng hợp oàn bộ kiến thức về bệnh bạch lỵ, thương hàn ở gà. Chúc các bạn thành công!